Nồng độ cồn trong máu: Hiểu đúng để bảo vệ sức khỏe

Bạn có biết rằng uống rượu bia không chỉ ảnh hưởng đến hành vi và phản ứng của bạn mà còn gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe? Một trong những chỉ số quan trọng để đánh giá mức độ ảnh hưởng của rượu bia là nồng độ cồn trong máu (BAC – Blood Alcohol Content). Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về nồng độ cồn trong máu và những điều bạn nên biết để bảo vệ sức khỏe khi uống rượu bia.

Nồng độ cồn trong máu là gì? (Nguồn: Canva)

1. Nồng độ cồn trong máu là gì?

Nồng độ cồn trong máu là chỉ số được dùng để đo lường lượng rượu trong máu. Chẳng hạn, kết quả BAC 0,05% hay 0,50 mg/ml, nghĩa là có 0,05 gram rượu trong 100 ml máu. Nồng độ cồn trong máu phụ thuộc vào nhiều yếu tố như giới tính, cân nặng, thời gian uống rượu bia, loại và lượng rượu bia uống vào, thực phẩm ăn kèm... Nói chung, khi bạn uống rượu bia vào thì khoảng 20% lượng rượu sẽ được hấp thu qua niêm mạc dạ dày và khoảng 80% qua ruột non. Sau khi vào máu thì khoảng 90-95% lượng rượu sẽ được chuyển hóa và tiêu hao do gan thực hiện và khoảng 5-10% sẽ được loại ra qua phổi (khi thở), qua da (khi toát mồ hôi) hoặc qua thận (khi tiểu).

Nồng độ cồn trong máu là chỉ số được dùng để đo lường lượng rượu trong máu (Nguồn: Canva) 

2. Cách tính nồng độ cồn trong máu

Có một công thức xấp xỉ để tính nồng độ cồn trong máu như sau:

C = A * (1.056 / W * R)

Trong đó:

• C: Nồng độ cồn trong máu (%)
• A: Đơn vị cồn có trong các loại nước uống có cồn. Ví dụ: 5% cho 220 ml bia; 13.5% cho 100 ml rượu vang; hoặc 40% cho 30 ml rượu mạnh
• W: Cân nặng (kg)
• R: Hằng số hấp thu rượu theo giới tính. Nam là 0.7 và Nữ là 0.6

Ví dụ: Nam giới nặng 70 kg uống hai lon bia (440 ml) có A =10%, ta có:

C = A * (1.056 / W * R) = 10 * (1.056 /70 *0.7) = 0.021% 

Tuy nhiên công thức này chỉ mang tính chất tương đối, bởi có những yếu tố không định lượng như thể trạng lúc uống, tình trạng sức khỏe tổng thể. Rượu vào cơ thể đến gan sẽ diễn ra quá trình chuyển hóa. Với những người có gan yếu hoặc cơ thể chuyển hóa chậm, thời gian đào thải cồn sẽ lâu hơn. Về mặt cảm tính, mức độ "say" của những người khác nhau hoặc cùng một người tại thời điểm khác nhau, cũng khác nhau. 

3. Nồng độ cồn trong máu ảnh hưởng đến sức khỏe và hành vi như thế nào? 

Nồng độ cồn trong máu ảnh hưởng đến não bộ và các hệ thống sinh lý khác của cơ thể. Càng uống nhiều rượu bia và nồng độ cồn trong máu cao thì ảnh hưởng càng nghiêm trọng. Dưới đây là một số hiệu ứng của nồng độ cồn trong máu theo từng mức: 

• Nếu BAC dưới 0.03%: Bạn vẫn có thể kiểm soát được bản thân và phản ứng của mình, nhưng bạn đã bắt đầu có dấu hiệu lẫn lộn, giảm khả năng tập trung và phán xét.
• Nếu BAC từ 0.03% đến 0.05%: Bạn đã giảm khả năng tự ý thức, khó khăn khi điều khiển cơ thể và phương tiện giao thông, khó có thể theo dõi các vật chuyển động và giảm khả năng phản xạ với các tình huống bất ngờ.
• Nếu BAC từ 0.05% đến 0.08%: Bạn đã không kiểm soát được bản thân và phản xạ của mình hoàn toàn, gặp rắc rối khi nói chuyện và đi lại, giảm sút trí nhớ và suy luận logic.
• Nếu BAC từ 0.08% trở lên: Bạn đã say rượu hoàn toàn và không an toàn để lái xe hay làm bất kỳ việc gì liên quan đến sự an toàn cá nhân hay công cộng. Bạn có nguy cơ gây ra tai nạn cho bản thân hay người khác.

Ngoài ra, uống rượu bia quá liều lượng cho phép (BAC >0.08%) có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe như:

• Gây nhiễm độc gan và tổn thương các tế bào gan
• Gây loét dạ dày và viêm ruột
• Gây rối loạn tiêu hóa và dinh dưỡng
• Gây suy giảm chức năng thận và tăng huyết áp
• Gây suy giảm hệ miễn dịch và nhiễm trùng
• Gây rối loạn thần kinh và não bộ
• Gây ung thư vòm họng, thực quản, gan và ruột kết

 Uống rượu bia quá liều lượng cho phép có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe (Nguồn: Canva)

4. Làm sao để giảm nồng độ cồn trong máu?

Không có cách nào để giải được nồng độ cồn trong máu một cách nhanh chóng. Cách duy nhất là để cho thời gian trôi qua để gan có thể chuyển hóa và đào thải rượu ra khỏi cơ thể. Thông thường, mỗi giờ gan chỉ có thể chuyển hóa được khoảng 0.01% BAC. Vì vậy, bạn không nên uống rượu bia quá liều lượng cho phép (BAC >0.08%) hoặc uống liên tục trong một khoảng thời gian dài.

Ngoài ra, bạn cũng có thể làm một số việc sau để giúp giảm ảnh hưởng của rượu bia lên sức khỏe: 

• Uống đủ nước để giúp thanh lọc cơ thể và ngăn ngừa mất nước do rượu bia gây ra
• Ăn kèm các loại thực phẩm giàu protein, chất xơ và vitamin để bù đắp dinh dưỡng cho cơ thể
• Ngủ đủ giấc để giúp cơ thể phục hồi sau khi uống rượu bia
• Không lái xe hay làm các công việc nguy hiểm khi đã uống rượu bia

Bạn cần ngủ đủ giấc để giúp cơ thể phục hồi sau khi uống rượu bia (Nguồn: Canva)

5. Quy định nồng độ cồn trong máu

Như đã nói ở trên, người lái xe chỉ được phép có nồng độ cồn trong máu dưới 0,5023 mg/ml vì đây là lượng cồn tự sinh ra trong cơ thể. Nếu người lái xe có nồng độ cồn cao hơn mức này thì sẽ bị xử lý tùy thuộc vào loại phương tiện và mức độ vi phạm theo quy định của Nghị định 100/2019/NĐ-CP.

Các hình phạt cho người lái xe ô tô khi uống rượu:

• Nồng độ cồn trong máu trong máu ≤ 50 mg/ml máu: Phạt từ 6-8 triệu đồng, tước quyền lái xe từ 10-12 tháng;
• Nồng độ cồn trong máu > 50 – 80 mg/ml máu: Phạt từ 16 – 18 triệu đồng, tước quyền lái xe từ 16-18 tháng;
• Nồng độ cồn trong máu > 80 mg/ml máu: Phạt từ 30-40 triệu đồng, tước quyền lái xe từ 22-24 tháng.

Các hình phạt cho người lái xe máy khi uống rượu:

• Nồng độ cồn trong máu ≤ 50 mg/ml máu: Phạt từ 2-3 triệu đồng, tước quyền lái xe từ 10-12 tháng.
• Nồng độ cồn trong máu > 50 - 80 mg/ml máu: Phạt từ 4-5 triệu đồng, tước quyền lái xe từ 16-18 tháng.
• Nồng độ cồn trong máu > 80 mg/ml máu: Phạt từ 6-8 triệu đồng, tước quyền lái xe từ 22-24 tháng.

Các hình phạt cho người lái xe đạp khi uống rượu:

• Nồng độ cồn trong máu ≤ 50 mg/ml máu: Phạt từ 80-100 nghìn đồng.
• Nồng độ cồn trong máu > 50 - 80 mg/ml máu: Phạt từ 200-300 nghìn đồng.
• Nồng độ cồn trong máu > 80 mg/ml máu: Phạt từ 400-600 nghìn đồng  

6. Lời kết

Qua bài viết này, Papaya đã giới thiệu cho bạn về cách tính nồng độ cồn trong máu, ảnh hưởng của nó lên cơ thể và cách giảm nó để bảo vệ sức khỏe và an toàn giao thông. Nồng độ cồn trong máu là chỉ số quan trọng để đánh giá mức độ ảnh hưởng của rượu bia lên sức khỏe và hành vi của bạn. Bạn nên hiểu rõ về nồng độ cồn trong máu và những điều bạn nên biết để bảo vệ sức khỏe khi uống rượu bia. Hãy uống rượu bia có trách nhiệm và an toàn cho bạn và xã hội.